Jeśli mamy styczeń, świeżo po świętach i Objawieniu Pańskim to oznacza jedno: większość portali internetowych będzie opisywać, co zrobić by nie przyjąć księdza po kolędzie, co przygotować na wizytę duszpasterską, ile dać w kopertę, jak rozmawiać z księdzem, którego po prostu nie znam, po co to wszystko i że znowu łazi po domach… Wizyta duszpasterska w Polsce bowiem trwa na dobre. Nie ma chyba parafii, w której księża teraz nie kolędują. Samo zjawisko można oceniać różnie. Do obiektywnej oceny potrzeba jednak obustronnej relacji. To zjawisko ma bowiem dwie strony jednego medalu. Jak więc wygląda kolęda oczami księdza?
Mimo obiegowej opinii nie będę zrzędził, że kolęda to czas trudny. Nie będę narzekał na ludzi, do których wybieram się na wspólną modlitwę. Nawet nie będę wszystkim wmawiał, że jestem ideowcem i kopert nie zbieram, bo to czynię. Całkowicie subiektywnie opiszę tylko to, o czym myślę, jakie refleksje mi towarzyszą w tym kolędowym czasie.
1. KOLĘDA TO CZAS TRUDNY FIZYCZNIE. I nie użalam się nad sobą. Po prostu jest to zajęcie na tyle czasochłonne, że finalnie wyczerpujące. Oczywiście już słyszę tłumy tych, którzy krzyczą, że skoro mnie to męczy to lepiej sobie odpuścić i nie nękać ludzi. Nie o taki rodzaj zmęczenia tutaj jednak chodzi. To pozytywne wyczerpanie, wynikające ze spotkań z wieloma, różnymi ludzi. To intensywny czas spowodowany zetknięciem się z przeróżnymi problemami i rozterkami tych, którzy na prawdę chcą szczerze porozmawiać. Kolęda to czas intensywnego dodatkowego zajęcia (bo przecież podstawowych zajęć w parafii czy szkole na ten czas nikt księdzu nie zawiesza), więc śmiało można mówić o wyczerpaniu. Często nazywam ten okres „czasem spuszczonych rolet”, bo kiedy wychodzę z mieszkania rano na Mszę św. (rolety jeszcze spuszczone) to wracam późnym wieczorem, po odwiedzeniu kilkudziesięciu rodzin (rolety już spuszczone). To jednak czas wyczerpania, które docelowo motywuje. Bynajmniej mnie. Podkreśliłem jednak, że to subiektywna opinia.
2. KOLĘDA TO CZAS PRAWDZIWYCH SPOTKAŃ. Mam to szczęście, że nigdy nie miałem większych problemów z nawiązywaniem kontaktów. Oczywiście, kiedy jest się 4 rok w tej samej parafii (to też szczęście) kolędowanie wygląda zupełnie inaczej niż za pierwszym razem i doskonale zdaję sobie z tego sprawę, ale na prawdę bywają podczas tych duszpasterskich odwiedzin takie spotkania, które na długo zapadają w pamięć. Kolęda to rozmowy często bardzo trudne (o mężu, który odszedł z niewiadomych przyczyn; o ukochanym, który zmarł po 50 latach wspólnego życia; o dzieciach, które dziś tak trudno wychować do wiary). Kolęda to często łzy, bo tak bardzo ktoś potrzebował być wysłuchanym. To rozterki na temat samotności, która w czterech ścianach mieszkania boli jeszcze bardziej; to analiza wielu chorób, pokazywanie wyników i radość z tego, że nie ma nawrotów czy przerzutów. To czasami rozmowy bez słów (bo jeśli ktoś dwa dni wcześniej dowiedział się, że jest nieuleczalnie chory to nawet ja nie potrafię nic na to powiedzieć). Jest we mnie wielka radość z tego, że ludzie (ci, którzy otwierają swoje drzwi i przyjmują księdza) pragną rozmowy, czasami mają potrzebę bycia wysłuchanym. To radość z kapłaństwa, które polega na tym by być blisko tych, do których jest się posłanym.
3. KOLĘDA TO CZAS SPOTKAŃ TRUDNYCH. Bo nikt z nas nie jest idealny, a oczekiwania są wielkie, czasami ponad miarę. I w tym roku nie obyło się bez tematu o pieniądze, o. Rydzyka i jego imperium, o niemoralność księży i pedofilię. Wysłuchałem kilku bardzo pozytywnych recenzji filmu „Kler” (mam wrażenie, że go oglądałem, znam prawie każdy wątek), zachwalających odwagę reżysera, który wreszcie obnażył prawdę wszystkim powszechnie znaną. Posłuchałem ile w nas (duchownych) jest zła. Nie usłyszałem żadnego konkretnego przykładu. Nikt nie podał nazwiska, nie zarysował konkretnej sytuacji. Wysłuchałem. Ba! Nawet przeprosiłem za to, że nie jesteśmy idealni. Takie rozmowy też widocznie są potrzebne.
4. KOLĘDA TO CZAS ROZMÓW SZTUCZNYCH. I paradoksalnie to te właśnie są najtrudniejsze. Bo kolędę przyjąć trzeba, bo wszyscy wkoło przyjmują. Bo wypada, bo jeszcze ksiądz nas nie pochowa. Rozmowy trudne, kiedy okazuje się, że po 4 latach obecności w parafii ktoś pyta: „od kiedy ksiądz tu jest? bo my do kościoła nie chodzimy”, trudne bo ile można rozmawiać o pogodzie, która nie nastraja dosłownie do niczego (Wielkopolska nie widziała jeszcze prawdziwego śniegu). Trudne, bo polityka nie jest moim konikiem i nie koniecznie zawsze muszę być utożsamiany z partią rządzącą. Trudna wreszcie, bo człowiek ma wrażenie, że ludzi chcą tylko odbębnić tradycyjny obrzęd i liczą sekundy do Twojego wyjścia, a ty jesteś ideowcem i chciałbyś ich na prawdę poznać.
5. KOLĘDA TO ZJAWISKO MAŁO OBIEKTYWNE. I zdaję sobie z tego sprawę. Jestem stosunkowo młodym księdzem. Pracuję w parafii, w której ludzie są na prawdę cudowni. Pracuję na terenie, gdzie ksiądz mimo wszystko ma społeczne uznanie. Może dlatego jest mi łatwiej. Mało obiektywny będę, bo jestem z natury gadułą, a takiemu łatwiej. Mało obiektywny, bo nie mam proboszcza, który rozlicza mnie z każdej koperty, więc gdy widzę, że za tydzień braknie na leki dla tej starszej pani, albo dzieci chodzą w podartych spodniach to nie mam problemów, by zostawić datek (choć zawsze wiąże się to ze wstydem darczyńców). Nieobiektywna bo jestem dziwnym idealistą, który nie widzi w kolędzie sposobu na zarabianie pieniędzy (tak, wiem, że są tacy księża i to w zatrważającej ilości). Nieobiektywny, bo o zgrozo! lubię kolędować! Choć męczy to na prawdę motywuję.
Zostawiam. Do przeczytania. Może kogoś zainspiruje do dyskusji. A może ktoś zmieni zdanie o kolędnikach.
Uwielbiam, gdy ktoś chce przyjść do mojego domu żeby się ze mną pomodlić i porozmawiać.
W tym roku mój 5 letni syn bardzo aktywnie włączył się w kolędę i to jest jak miód na serce. Cieszę się, że zadawał pytania i że dostał na nie odpowiedź na swoim poziomie. Widziałam, że to dla księdza wcale nie jest łatwe. A liczenie guzików w sutannie było dopełnieniem dzieła – poza tym, że moje dziecko się na mnie obraziło. Chciał dać swoją kopertę, skoro ja dałam swoją… Cieszę się, że poczuł taką potrzebę (i dostarczył kopertę z laurką później ;)). To dzięki otwartości kapłana, który do nas przyszedł. Gdyby mu się nie chciało, nie byłoby takich owoców. Dlatego bardzo Wam, kapłanom jestem wdzięczna – bardzo, z całego serca. Magda
kolęda to dla nas szczególny czas.. może przez to , że jestem katolikiem praktykującym.. może nie wszyscy mnie zrozumieją ,ale łatwiej jest jak ksiądz umie przyciągać .. co ks Paweł ma w darze.. Dla mnie kolęda to czas kiedy mogę porozmawiać o tym co w parafii , o wierze.. o problemach, o które czasem trudno zapytać.. Jestem parafianką sąsiedniej parafii ale u nas tez jest bardzo miło porozmawiać.. Ten rok jest czasem kiedy jeden z członków naszej rodziny odszedł.. ksiądz Łukasz popatrzył zna swoich parafian.. więc nie zapytał tylko grzecznie zaznaczył w karcie śmierć teściowej.. ale w rozmowie zmyślnie dodał otuchy teściowi.. potrafił opowiedzieć na pytanie tak trudne jeśli chodzi np o spalenie zwłok..i na każde inne, które padło..
Choć wspominam z uśmiechem pierwszą kolędę w nowej roli jako żona.. kiedy ksiądz zapytał się co nowego.. widać było, że nie zna parafian .. i patrząc w kartę zapytał się o zmiany.. padło stwierdzenie , „ooo nowa żona” minęło 3 lata a my do dziś uśmiechamy się z tej sytuacji.. Przykro że tak wielu ludzi zamyka się na kościół a praktykującym nazywają się ci którzy tłumnie pojawiają się na 2 razy w roku w kościele a potem wypowiadają się że kościół kapłani są tacy a tacy.. my wierzący też bywamy różni- nie oceniajmy czasem tak mocno można się pomylić.
A u nas w czasie kolędy rozmowa zeszła na kontakty rodzinne. I ksiądz opowiedział nam o swojej rodzinie i nie było nic o klerze.Szkoda, ze nie pozostał dłużej. Jesteśmy teraz jakby większą rodziną. Problemem jest w naszej parafii uczestnictwo ok. 30 %. Wkrótce proboszcz podsumuje kolędę.
P.S. Jestem po lekturze „Homo deus. Krótka historia jutra” Yuval Noah Harari, może w tak rozumianym przez wielu świecie jest problem – człowiek myśli, ze jbędzie/jest bogiem?